ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ (1839 λέξεις)

ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΓΙΑΛΟΒΑ

Κείμενο - Διαφάνειες: Άγγελος Σινάνης e – mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

© Φεβρουάριος 2001

Μετά την Κυπαρισσία και τα Φιλιατρά – με την μικρογραφία του Πύργου του Άϊφελ! προσφορά κάποιου ομογενούς– η συνηθισμένη διαδρομή μέσω Γαργαλιάνων σας φέρνει μια ώρα νωρίτερα στην Πύλο. Αν όμως πάρετε τον δρόμο μέσα από τα κτήματα και τις ελιές με κατεύθυνση τον Μάραθο ή Μαραθούπολη – έχει και κάμπινγκ – θα αντιλήφθητε γιατί η Πελοπόννησος είναι τόσο αγαπητή στους ταξιδιώτες. 

Κάθε παράκαμψη και μια μικρή έκπληξη, κάθε γωνιά και ένα ακόμη μυστικό αποκαλύπτεται. Δίπλα σας στην διαδρομή, συνοδεύεστε από την Νησίδα Πρώτη – Μαραθονήσι – με ερείπια μυκηναϊκής ακρόπολης και τους θρύλους που την φέρουν σαν καταφύγιο πειρατών, ενώ γρήγορα φτάνεται στον Μάραθο, το επίνειο των Γαργαλιάνων. Ήρεμο χωριό με όμορφο λιμανάκι, που τα παλιά χρόνια έσφυζε από ζωή με την εξαγωγή της σταφίδας από όλη την περιφέρεια δια θαλάσσης στις ξένες αγορές. Στην πραγματικότητα εκείνα τα χρόνια (1860 – 1886) η σταφίδα αποτελούσε το κύριο εξαγώγιμο προϊόν, γιαυτό και μια καλή ή κακή χρονιά σήμαινε για τους Πελοποννήσιους χαρά ή πένθος. 

Σήμερα οι μεγάλες σταφιδαποθήκες της εποχής έχουν μετατραπεί σε εστιατόρια, μπαρ, γενικά σε κέντρα διασκέδασης. Οι ψαρόβαρκες κάθε πρωί φέρνουν την φρέσκια ψαριά στα μαγαζιά αλλά και στα μεγαλύτερα παραθεριστικά κέντρα της περιοχής. Αν βρεθείτε εδώ καλοκαιρινό σούρουπο θα απολαύσετε το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα της διαδρομής. Μπορείτε να ζητήσετε από κάποιον ψαρά να σας μεταφέρει στην νησίδα Πρώτη και από τα σκαλοπάτια να ανεβείτε στην Μονή Γοργοπηγής (Παναγίας).

Ο παραλιακός, ήσυχος επαρχιακός δρόμος συνεχίζει περνώντας τις ιαματικές πηγές στο Βρομονέρι, τα μεγάλα χωράφια με τις ελιές και τα αμπελάκια. Στην διασταύρωση που θα συναντήσετε δεξιά, υπάρχει πινακίδα προς Πετροχώρι & Ναυαρίνο. Ακολουθώντας την διαδρομή προς το ξενοδοχείο ‘’Ναυαρίνο’’ διανύετε περίπου 4 χλμ και μπροστά σας ξανοίγετε η θαυμάσια παραλία Πετροχώρι, πιστεύω ξεχασμένη, αφού κατακαλόκαιρο έχει ελάχιστους κολυμβητές ενώ η  έκταση της φτάνει τουλάχιστον τα 800 μέτρα, όλα με κατάξανθη άμμο. 

Μια μικρή διασταύρωση πριν το Πετροχώρι οδηγεί μέσω ενός επικίνδυνα στενού ασφαλτόδρομου στον πανέμορφο, ολοστρόγγυλο όρμο της Βοϊδοκοιλιάς. Το τοπίο είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλους με δεκάδες όμορφες Αμμοθίνες, πλούσια πολιτιστική αξία, ενώ όλη η περιοχή έχει μεγάλο αρχαιολογικό ενδιαφέρον πράγμα που αποδεικνύει η ανασκαφή του Σπυρίδωνα Μαρινάτου που έφερε στο φως έναν θολωτό μυκηναϊκό τάφο, που ανήκει στον Θρασυνίδη, γιο του Νέστορα, στην άκρη του γραφικού κόλπου της Βοϊδοκοιλιάς, ενώ κατά μήκος οι αρχαιολόγοι είναι βέβαιοι ότι υπάρχει η ελληνιστική Πύλος και τα νεκροταφεία της, ίσως και κάτω από την σημερινή λιμνοθάλασσα Διβαρίου – Γιάλοβας. Υπάρχουν πρόσφατες πινακίδες που πληροφορούν τον επισκέπτη ότι βρίσκεται σε αρχαιολογικό χώρο. 

Η αμμώδης έκταση της Βοϊδοκοιλιάς, χωρίζει την λιμνοθάλασσα Γιάλοβα από το Ιόνιο Πέλαγος, ενώ στην δυτική ακτή της χερσονήσου του Κορυφάσιου και απέναντι από το βόρειο άκρο της Σφακτηρίας, εκτός της εκπληκτικής αμμουδιάς Βοϊδοκοιλιά, ορθώνεται σε έκταση 50 στρ. το φράγκικο κάστρο το Παλιοναυαρίνο, Αβαρίνο, Ναβαρίνο, Παλαιόκαστρο σήμερα, που είχε κτίσει πάνω στα λείψανα της ακρόπολης της αρχαίας Πύλου ο Νικόλαος Β’ Σαιντομέρ στο διάστημα μεταξύ 1281 – 1289. Υπάρχουν ερείπια αρχαίου τείχους και η ‘’σπηλιά του Νέστορα’’, που πρώτος ερεύνησε ο Ερρίκος Σλήμαν το 1874, και στη συνέχεια οι W. A. Mc Donald και Δ. Θεοχάρης το 1952 και τέλος οι Γ. Σ. Κορρές και Αδ. Σάμψων το 1980. 

Η πρόσβαση στο Παλαιόκαστρο από την αριστερή πλευρά της παραλίας γίνεται σε 40’ περίπου, με απότομο μονοπάτι και κουραστική ανάβαση, αλλά στο τέλος η μοναδική θέα προς τη λιμνοθάλασσα, το Ιόνιο και τις τριγύρω νησίδες χαροποιεί αφάνταστα. Αν μάλιστα περπατήσετε μέχρι το στενό της Συκιάς θα βρεθείτε στην κύρια είσοδο του κάστρου, και σχεδόν δίπλα σας την Σφακτηρία, τη κορφή του Προφήτη Ηλία και τον κόλπο του Ναυαρίνου. 

Δίπλα ακριβώς από την Βοϊδοκοιλιά αρχίζει ένας εκπληκτικός υδροβιότοπος, η λιμνοθάλασσα Διβάρι Γιάλοβας Πύλου. Γειτνιάζοντας με τον όρμο του Ναυαρίνου είναι η νοτιότερη μαζί με το Κοτύχι, στον μεταναστευτικό διάδρομο Μεσογείου - Αφρικής, και η πρώτη που συναντούν τα πουλιά φτάνοντας στην Ελλάδα την Άνοιξη, και η τελευταία όταν φεύγουν. Οι ειδικοί μετά από έρευνα χρόνων υπολογίζουν ότι περνούν από αυτόν το ‘’διάδρομο’’ πάνω από πέντε δισεκατομμύρια πουλιά το χρόνο!

Σε μηδενικό υπερθαλάσσιο ύψος, τα πεντακόσια της στρέμματα μαζί με την ευρύτερη περιοχή φτάνουν συνολικά πέντε χιλιάδες στρ. φιλοξενώντας 260 είδη πουλιών μεταξύ αυτών και 280 Αργυροτσικνιάδες, το σπανιότερο είδος ευρωπαϊκού ερωδιού, για το οποίο η Γιάλοβα είναι η σημαντικότερη περιοχή διαχείμασης σε ολόκληρη την Ελλάδα. Εκτός από τους ερωδιούς ζουν εδώ, Χαλκόκοτες – υπολογίζεται περίπου το 15% του Ευρωπαϊκού πληθυσμού -πάπιες, φλαμίνγκο, λευκοτσικνιάδες, Κύκνοι, θαλάσσιες χελώνες (στην παραλία του Ρωμανού) ψαραετοί, ο σπάνιος Αφρικανικός Χαμαιλέων, ερπετά, και αμφίβια, ενώ σπανίως κάνουν την εμφάνισή τους βασιλαετοί και σταυραετοί, μάλλον από λάθος προσανατολισμό. Έρχονται εδώ για το ήπιο χειμωνιάτικο κλίμα και την παρουσία τροφής στο υψηλής αισθητικής και βιολογικής αξίας φυσικό ‘’ιχθυοτροφείο’’ στο Διβάρι. Στα νερά της λιμνοθάλασσας έχουν καταγραφεί 16 είδη ψαριών από τσιπούρες και λαβράκια ως κέφαλοι, χέλια, και αθερίνα. Την άνοιξη με την αποδημία, το θέαμα ξεπερνά κάθε περιγραφή, καθώς πάνω από την λιμνοθάλασσα περνούν χιλιάδες πουλιά.

Όλοι λίγο – πολύ γνωρίζουμε ότι τα χελιδόνια είναι μεταναστευτικά πουλιά και κάθε τέλη φθινοπώρου φεύγουν από την Ελλάδα για πιο ζεστά μέρη όπως η Αφρική. Λιγότεροι γνωρίζουν ότι μαζί με τα χελιδόνια μεταναστεύουν και δεκάδες γνωστά μας είδη σαν τον κοκκινολαίμη, το αηδόνι, το ορτύκι τον πελαργό. Άγνωστα είδη σε πολλούς, (Αργυροτσικνιάδες, Φοινικόπτερα, Χαλκόκοτες, δεκάδες είδη ερωδιών) φεύγουν και αυτά από την χώρα μας διασχίζοντας την Μεσόγειο και την Σαχάρα για να φτάσουν – όσα φτάσουν - στην Αφρική, αντιμετωπίζοντας δεκάδες προβλήματα που ξεκινούν από τις καιρικές συνθήκες, την εγκατάλειψη του γνώριμου περιβάλλοντος που ως τότε ζούσαν, η κούραση και μύρια άλλα προβλήματα. 

Η μεγαλύτερη όμως έγνοια τους, είναι η στάση και η τροφή. Και οι δύο παράγοντες είναι απολύτως αναγκαίες για την επιβίωσή τους. Σοβαρότατο πρόβλημα έχει η χώρα μας αφού πάνω ακριβώς σε αυτή την περίοδο της μαζικής μετανάστευσης αρχίζει το κυνήγι. Έτσι ο ανθρώπινος παράγοντας επιβαρύνει περισσότερο το ‘’κόστος’’ που πρέπει κάθε πουλί να πληρώσει για να πετύχει το ταξίδι του, προσθέτοντας με την διαρκή και κάθε χρόνο επαναλαμβανόμενη επιμήκυνση της κυνηγετικής περιόδου, ακόμα ένα πρόβλημα εκεί που σε φυσιολογικές συνθήκες δεν θα υπήρχε. Επιπροσθέτως όλοι μας, ανεξάρτητα αν κυνηγούμε ανυπεράσπιστα πουλιά η όχι, συμμετέχουμε στα βαρύτατα πρόστιμα που καταδικάζεται να πληρώνει η χώρα μας συνεχώς, γιατί δεν συμμορφώνεται με τους ισχύοντες νόμους και συμβάσεις της Ε. Ε. που η ίδια υπόγραψε!! επιμένοντας, να εφαρμόζει αντισυνταγματικές αποφάσεις για επέκταση της κυνηγετικής περιόδου πέρα ακόμη και από τον Φεβρουάριο.  

Το παλιότερο θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, η έλλειψη γλυκού νερού, και αντίστοιχα η μεγάλη περιεκτικότητα σε αλάτι, οφείλεται σε μια αποτυχημένη προσπάθεια αποξήρανσης του υγρότοπου που άρχισε μετά την επίσκεψη του τότε υπουργού γεωργίας για ενημέρωση των αγροτών της περιοχής το 1957. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα λιγότερα αλιεύματα και φυσικά λιγότερα πουλιά. Σε συνδυασμό μάλιστα με την λαθροθηρία και την έλλειψη ενημέρωσης, εκ’ μέρους της πολιτείας, των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή, έχει μοιραία οδηγήσει σε υποβάθμιση όλο το θαυμαστό οικοσύστημα.

Το μεγάλο άλμα για την προστασία έγινε τα τελευταία χρόνια με την απαγόρευση του κυνηγιού το 1996, και με την δραστηριοποίηση ιδιωτικών – ως συνήθως - φορέων όπως η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, που σύνταξε μια μελέτη – πρόταση ένταξης στο πρόγραμμα Life, με χρηματοδότηση της Ε. Ε, που τέθηκε σε εφαρμογή το 1997. Οι στόχοι του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν με την συμμετοχή και άλλων φορέων – Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας Κρήτης, (Ι.Θ.Κ.Β.) - Εταιρεία Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας (Ε.Π.Θ.Χ.), με ενέργειες όπως, κατασκευή υδατοφρακτών, δημιουργία κέντρου επισκεπτών, και βοτανικού μονοπατιού, παρατηρητήρια φανερά αλλά και κρυφά για την παρατήρηση των πουλιών, κυρίως όμως με το πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε σχολεία.

 Όλα αυτά είχαν θετικό αποτέλεσμα στις κοινωνίες, τις τοπικές ομάδες, στα σχολεία – εκτός τις αντιδράσεις των κυνηγών – που σιγά – σιγά φαίνεται να συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα προστασίας και σωστής διαχείρισης του νοτιότερου υγρότοπου διεθνούς σημασίας στα Βαλκάνια, που τώρα πια προστατεύεται ενταγμένο στο Natura 2000. Σημαντική αύξηση γνωρίζει ο τουρισμός αφού όσοι Έλληνες και ξένοι επισκέπτονται την λιμνοθάλασσα εντυπωσιάζονται από τα 260 είδη πουλιών που έχουν – ως τώρα – μετρηθεί, και την συνολική πολιτιστική αξία, της περιοχής και γίνονται κήρυκες του τόπου, όπου και αν βρεθούν.

Όλοι οι Υγρότοποι στην Ελλάδα μικροί ή μεγάλοι, κοντά ή μακριά από αστικά κέντρα έχουν ο καθείς την δικιά του ιδιαιτερότητα. Το Ελληνικό κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων με την συνεργασία του ΥΠΕΧΩΔΕ αποκάλυψε κατόπιν ερευνών που διήρκεσαν χρόνια, ότι οι υγρότοποι στην Ελλάδα φτάνουν τους 378, καλύπτοντας έκταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων, αποτελώντας ανεκτίμητο κεφάλαιο για τη χώρα μας. Μιας χώρας η οποία δεν διαθέτει πολιτική για την διαχείριση του νερού, το οποίο χρησιμοποιείται για άρδευση. 

Κυρίως όμως, αποτελούν ένα μεγάλο τμήμα της φυσικής μας κληρονομιάς, ώστε όλοι να τους επισκεφθούμε και να φροντίσουμε να διατηρηθούν, ώστε το ίδιο να μπορούν να κάνουν και τα παιδιά μας.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ιδέα & υλοποίηση μορφής: Άγγελος Σινάνης

ΔΙΑΜΟΝΗ: Στην Μαραθούπολη (Μάραθος) ‘’Αρτίνα’’ 0763 61400, Γιάλοβα 0723 ‘’Villa Maria’’ 22115, ‘’Villa Ζωή’’ 22025, ‘’Πύλος’’ 23624. Ενοικιαζόμενα δωμάτια Info 0723 22356.

ΚΑΜΠΙΝΓΚ:. Στην Γιάλοβα (0723) ‘’Ναυαρίνο’’ 22973, ‘’Ναυαρίνο ΙΙ’’ 22761, στην Μαραθούπολη ‘’Πρώτη’’ 0763 61211, 22110. Στα ερημοκλήσια στο προαύλιο, και σε όποια ωραία τοποθεσία επιλέξετε π.χ. στον όρμο Βοϊδοκοιλιά. Προσοχή μην αφήσετε σκουπίδια.

ΦΑΓΗΤΟ: Στην Μαραθούντα φρέσκα ψάρια στα εστιατόρια του Αργύρη και του Μίγγα, Κρεατικά στον ‘’φάρο’’, επίσης χταπόδι με ουζάκι στα ήσυχα ταβερνάκια στην καταπληκτική παραλία του Πετροχωρίου.

ΑΧΡΕΙΑΣΤΑ: Πύλος (0723) Δήμος 22221, Α΄ Βοήθειες: 23779, 23333, Αστυνομία: 22316,Συνεργείο – Βουλκανιζατέρ: το πιο κοντινό είναι στα Φιλιατρά, Παπασταθόπουλος Γεώργιος 0761 32207.

ΧΡΗΣΙΜΑ: Επικοινωνήστε με τους υπεύθυνους προστασίας και ανάδειξης των υγροτόπων της Πύλου γιατί μπορεί από σύμπτωση να είναι κάποιοι υπεύθυνοι εκεί και να σας εξηγήσουν περισσότερα για την διαχείριση των υγροτόπων. Φυσικά μπορείτε να περάσετε και από τα γραφεία τους. Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Εμμ. Μπενάκη 53 Τηλ & Fax 01 3811271. Σύλλογος για την προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας Σολωμού 57 Τηλ 01 5231342. Ενοικιάσεις μοτοσυκλετών: Αλέξανδρος Μπάκας, Ναυαρίνου 45 Καλαμάτα 0721 93423, 94571.

ΒΕΝΖΙΝΑΔΙΚΑ: Όλες οι εταιρείες σε όλες τις μεγάλες πόλεις, δεν θα αντιμετωπίσετε κανένα πρόβλημα με super ή αμόλυβδη εκτός του κόστους, τουλάχιστον 20 δρχ ανά λίτρο ακριβότερο.

ΧΑΡΤΕΣ: Όλες οι Νομαρχίες της Πελοποννήσου έχουν εκδώσει τουριστικούς χάρτες που διανέμονται δωρεάν, και περιλαμβάνουν όλους τους ιστορικούς χώρους, μνημεία, κάστρα, σπήλαια, πεζοπορικές ή άλλες διαδρομές. Επίσης οι Freytag & Berndt σε κλίμακα 1: 300.000 όλη η Πελοπόννησος & Πελοπόννησος - Κόρινθος : σε κλίμακα 1 : 250.000, ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ: Ακαδημίας 84, Αθήνα 01 3837439.Εξαιρετική αλλά σπάνια η έκδοση της ADAC, Πελοπόννησος σε κλίμακα 1 : 250.000. 

ΒΙΒΛΙΑ: ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Ε. Καρποδίνη - Δημητριάδη. Στην έκδοση περιλαμβάνετε χάρτης της Πελοποννήσου, όλα τα μουσεία και οι Αρχαιολογικοί χώροι με πανέμορφη φωτογράφηση. 

ΛΕΣΧΕΣ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΑΣ: ΜΟΤΟ.ΛΕ.Α (Μοτοσυκλετιστική Λέσχη Αμαλιάδας), Ιπποκράτους 16, Αμαλιάδα Τηλ 0622 26154, Fax: 23495, 0944974509. ΜΟΤΟ.ΛΕ.Π. (Μοτοσυκλετιστική Λέσχη Πύργου), Θεμιστοκλέους 8, Πύργος Τηλ 0621 27552, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. . Πληροφορίες για το ταξίδι σας, όλο το χρόνο, βρίσκετε στους ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΕΡΙΗΓΗΤΕΣ - Σύλλογος Μοτοσικλετιστών - Ελάτη Τρικάλων  - τ.κ. 42032  Πύλη, Τηλ - Fax: 0434 71826.

Περισσότερες Πληροφορίες για την ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ αντλήστε από την Ενδεικτική Αρθρογραφία – Βιβλιογραφία:

• Ελληνική Φύση / Τόμος ΚΕ’ / Καθημερινή
• Πύλος – Ναυαρίνο / Τόμος ΙΒ’ Πελοπόννησος / Καθημερινή
• Έντυπα Περιφέρειας Πελοποννήσου / Εκδόσεις Καλοφωλιά 1999
• Πύλος – Ναυαρίνο / ένθετο 7 ημέρες / Εφημ. Καθημερινή 2/10/1994
• Το ανάκτορο του Νέστορος /  Γεωργίου Σ. Κορρέ / Τόμος ΙΒ’ Πελοπόννησος / Καθημερινή