ΔΗΜΟΣ ΑΓΡΑΦΩΝ

Κείμενο - Διαφάνειες: Άγγελος Σινάνης e – mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

© Σεπτέμβριος 2008

Η ανάπτυξη στον ορεινό χώρο των Αγράφων 

Η Ελλάδα, παρόλα τα τεράστια κονδύλια που ‘’διαχειρίζεται’’ γιαυτό το σκοπό δεν έχει καταλήξει ακόμα τι είδους ‘’ανάπτυξη’’ είναι αυτή που χρειάζεται. ‘’Αειφόρο’’ ή ‘’ενδογενή’’, ‘’συμμετοχική’’ ή ‘’αυθεντική’’, ‘’αυτοδύναμη’’ ή κάποια άλλη; Χρειάζονται ξενοδοχεία με θερμαινόμενες πισίνες, Spa και χαμάμ στον ορεινό χώρο;. Είναι απαραίτητοι δεκάδες δρόμοι στα βουνά, χαραγμένοι μάλιστα πάνω στα παλιά μονοπάτια; Ευνόητες οι απαντήσεις. 

Πρώτη προτεραιότητα για την διοίκηση του δήμου Αγράφων λοιπόν, πρέπει να είναι η θεσμοθέτηση χωροταξικά και νομικά, ενός Περιβαλλοντικού – Οικολογικού – Πολιτισμικού Πάρκου (με προεδρικό διάταγμα), που με τη σειρά του, θα φέρει τη διατήρηση των φυσικών πόρων και την αναγνώριση των ορεινών περιοχών με την ιδιαιτερότητά τους. Για παράδειγμα, από τις 449 περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλους της χώρας μας, τα Άγραφα αναφέρονται μόνο πέντε φορές, αντί ολόκληρος ο ορεινός χώρος των Αγράφων ή έστω του ομώνυμου δήμου να έχει ήδη καταγραφεί σαν οικολογικό πάρκο ή σαν κάτι ξεχωριστό. Επιπρόσθετα, οι ιδιωτικές ή δημόσιες επενδύσεις πριν ξεκινήσουν να έχουν διασφαλίσει ότι θα κατευθυνθούν σε ήπιες μορφές οικοτουρισμού, αγροτουρισμού, από αυτές που ζηλεύουμε στην Ευρώπη. 

Ενδεικτικές προτάσεις υπάρχουν στα:

Ντίνος Μπομποτσιάρης, «Ευρύτερη Ευρυτανία: η αναγκαιότητα του Οικοτουριστικού Πάρκου και η Αειφορική ανάπτυξη», περιοδικό Οικοτοπία, τ. 15, Ιούλιος – Αύγουστος (1999) 38 – 39.

Δρ. Δ. Κατσαρού, «Ορεινοί χώροι της Ελλάδας», περιοδικό Οικοτοπία τ.13, Μάρτιος – Απρίλιος (1999) 42, στο ίδιο: Δημήτρη Παπαχρήστου, «Η Ευρύτερη Ευρυτανία και η ενότητα του ορεινού χώρου», 43.

Ηλία Προβόπουλου, «Έγκλημα στο Βελούχι» και «Πατρώα γη Ευρυτανία», περιοδικό Οικοτοπία τ.35, Οκτ – Νοε – Δεκ (2005) 44 – 45.

Παρόμοιες προτάσεις ανάπτυξης σε επιστημονική βάση στο: Ε.Π. Δημητριάδης – Γ.Π. Τσότσος, «Βιώσιμη ανάπτυξη στον ιστορικό – παραδοσιακό οικιστικό χώρο του Σμόλικα»,  University Studio Press, Μνημείο & Περιβάλλον, τ.6, (2000) 143 – 160.

Το πιο σοβαρό απ’ όλα, είναι ότι η αντιμετώπιση ακριβώς αυτών των θεμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον και τα περιβαλλοντικά θέματα έχει αποκοπεί τελείως από τις συζητήσεις περί ανάπτυξης, δείτε σχετικά: Δημήτρη Καραβέλλα «Ελλάς, η χώρα των χαμένων ευκαιριών», περιοδικό Οίκο, τ. 42 Μάρτιος (2006) 48.  

Βιολογική κτηνοτροφία: Πράγματι, αν συζητάμε για ποιότητα τότε πρέπει να ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν των Αγράφων. Αν και οι εποχές που ο τόπος ήταν γεμάτος από κοπάδια προβάτων έχει προ πολλού περάσει, ο περιβάλλων χώρος παραμένει μια πύλη στο παρελθόν. Από τα αρχαία χρόνια σε αυτά τα απροσπέλαστα, απομονωμένα, μέρη, όπως και σε όλο το συγκρότημα της Πίνδου, η κυρίαρχη οργανωμένη μορφή της οικονομίας είναι η κτηνοτροφία. Άλλωστε, εκτός από λίγους καλοκαιρινούς κήπους που διαθέτει και διαμορφώνει για τις ανάγκες της κάθε οικογένεια, δεν υπάρχει άλλο κατάλληλο έδαφος· περισσότερο από το 53% του ευρυτανικού εδάφους έχει υψόμετρο πάνω από 1000 μ., γεγονός που καθιστά προβληματικές τις γεωργικές καλλιέργειες.  

Όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με την κτηνοτροφία στα πλούσια, απέραντα δάση, και τα λιβάδια για την βοσκή των ζώων.  Στην ευρύτερη περιοχή των Αγράφων υπάρχουν μερικοί από τους καλύτερους και μεγάλους θερινούς βοσκότοπους, που κάποτε ήταν γεμάτα από τα διάσημα τσελιγκάτα των Τσιγαριδαίων, Πλαταίων, Καραϊσκαίων, Πατσαουραίων,  Μιχαλοπουλαίων, Μαλαμούληδων, Ακριβάκηδων, Μποταίων, Αλεξαίων και δεκάδων άλλων μικρότερων κτηνοτρόφων που εφοδίαζαν τις αγορές με ολόφρεσκα ντόπια τυριά, γιαούρτια, γάλα και τόσα άλλα παράγωγα, δέρματα, μαλλί κ.ά.

Στις μέρες μας, αυτή η πλούσια παράδοση της περιοχής συνεχίζει σε μικρότερη κλίμακα αυτό που έμαθε να κάνει καλά τόσους αιώνες. Να παράγει πραγματικά βιολογικά προϊόντα κρέατος χωρίς βελτιωτικά, από πολλούς κτηνοτρόφους που συνεχίζουν την παράδοση των προπατόρων τους.