ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ (1527 λέξεις)

ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ αρχ. Κυπαρισσήεις (ομηρική), Αρκαδιά (βυζαντινή)

 Κείμενο - Διαφάνειες: Άγγελος Σινάνης e – mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

© Φεβρουάριος 2001

Εύκολα σκέφτεται κανείς ότι η δυτική Πελοπόννησος και η περιοχή που απλώνεται από την Πάτρα έως τον Πύργο και την Πύλο, είναι ευλογημένη και ευνοημένη από την Φύση. Ο περιηγητής συναντά και στις δύο πλευρές του δρόμου μικρά γραφικά χωριά, αλλά και ανεπτυγμένες πόλεις. Ονειρεμένοι φυσικοί κολπίσκοι, αμμουδιές, καθαρή θάλασσα, αλλά και προστατευόμενοι τόποι πλαισιώνουν την κατάβαση από αυτή την μεριά της Πελοποννήσου. 

Όλη η περιοχή είναι κατάσπαρτη ερειπίων αρχαίων πόλεων, βυζαντινών εκκλησιών, και μεσαιωνικών κάστρων. Πλησιάζοντας στον Πύργο  - πρωτεύουσα και εμπορικό κέντρο της περιοχής, η διασταύρωση σας οδηγεί προς Αρχαία Ολυμπία (αριστερά) ή προς Ζαχάρω και Κυπαρισσία (δεξιά). 

Ο Πύργος πρωτεύουσα της επαρχίας Ηλείας, η μεγαλύτερη πόλη του νομού με δεκάδες αξιόλογα διατηρητέα νεοκλασικά. Ονομάζεται και δήμος Λετρίνων, από την αρχαία πόλη Λετρίνοι που η θέση της έχει προσδιοριστεί από τους αρχαιολόγους στα περίχωρα του σημερινού Πύργου. Αξίζει να επισκεφθείτε το αναπαλαιωμένο θέατρο ‘’Απόλλων’’, το διατηρητέο κτίριο της Δημοτικής Αγοράς – έργα Τσίλερ - τις παλιές εγκαταστάσεις του σταφιδικού οργανισμού, και τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό. Τα δύο τελευταία κρύβουν στα σωθικά τους ένα μεγάλο μέρος της νεώτερης οικονομικής ανάπτυξης της πόλης και των γύρω περιοχών. Ο Πύργος είναι σημαντικό εμπορικό και συγκοινωνιακό κέντρο με αρκετά αξιοθέατα, έντονη κίνηση στην πλακόστρωτη πλατεία Καράγιωργα με τα ζαχαροπλαστεία, και τα στενά δρομάκια με τις ταβερνούλες – ψησταριές που προσφέρουν όλες τις λιχουδιές της Ηλειακής κουζίνας.   

Είναι μάλλον απίθανο να φτάσετε στον Πύργο και να μην επισκεφθείτε την Ολυμπία, που βρίσκεται μόλις 19 χλμ, σε μια γαλήνια κοιλάδα ανάμεσα στον καταπράσινο λόφο Κρόνιο, και τη συμβολή του ποταμού Αλφειού με τον παραπόταμό του Κλάδεου. Σε αυτόν τον τόπο στην αρχαιότητα αναπτύχθηκε ένα από τα πιο αξιόλογα ιερά με Πανελλήνια σημασία. Το ιερό της Ολυμπίας. 

Στο ιερό αυτό, εκτός από τις Θρησκευτικές τελετές καθιερώθηκαν από πολύ παλιά τα Ολύμπια, αγώνες που συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον όλων των Ελλήνων. Με τους Ολυμπιακούς αγώνες, βρήκε την απόλυτη έκφρασή του το ιδανικό της ευγενούς άμιλλας και για πολλούς αιώνες, η ενότητα και η ειρήνη του ελληνικού κόσμου. Εδώ καθιερώθηκε η Ιερή Εκεχειρία, σύμφωνα με την οποία σταματούσαν οι πόλεμοι κατά την διάρκεια των αγώνων. Θαυμάσιος ο αρχαιολογικός χώρος, η παλαίστρα, το στάδιο, το ανακαινισμένο παλιό αρχαιολογικό Μουσείο, και το μουσείο σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, και αξίζει να τα επισκεφθείτε, ειδικά το φθινόπωρο που έχουν φύγει οι τουρίστες. 

Μια πανέμορφη διαδρομή – παράκαμψη αρχίζει αμέσως μετά την Ολυμπία που συναντάτε στα βόρεια – αριστερά – την διασταύρωση που με αρκετές στροφές οδηγεί στον Λάλα σε 600 μ υψόμετρο, και άλλα 5 χλμ στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο για να συναντήσετε τις πρώτες βελανιδιές της Φολόης. Διασχίστε το εκπληκτικό δάσος δρυός της, ίσως το μοναδικό πια στην Πελοπόννησο, γεμάτο μύθους και παραδόσεις, βασίλειο του Φόλου του αγαθού κένταυρου που φιλοξένησε τον Ηρακλή αφήνοντας το όνομά του στην περιοχή. Σύντομα φτάνετε στην μικρότερη διασταύρωση για τα όμορφα χωριά Κούμανη και Φολόη, πάλι από δασική διαδρομή, ή κατ’ ευθείαν (40 χλμ συνολικά από την Ολυμπία) στην Λάμπια – Δίβρη, με το ιστορικό μοναστήρι της Χρυσοπηγής. Μην χάσετε αυτή την μικρή βόλτα ειδικά αν ταξιδέψετε στην περιοχή το φθινόπωρο. Τα δάση με τα φυλλοβόλα παίρνουν τα εκπληκτικά χρώματά τους σε όλη την Ελλάδα, όμως εδώ είναι ο τόπος τέτοιος που φαίνονται, τουλάχιστον διαφορετικά. 

Πολύ κοντά από εδώ βρίσκεται η Ανδρίτσαινα, και το μαγευτικό Φαράγγι της Νέδας, με παράκαμψη από τον κεντρικό δρόμο και τα χωριά Ζαχάρω ή  Θολό, με κατάληξη πάλι στην Κυπαρισσία από μια καθ’ όλα εντυπωσιακή κυκλική ορεινή διαδρομή. Το πέρασμα του φαραγγιού της Νέδας είναι ιδανική διαδρομή για όσους πεζοπορούν. Προτιμήστε την έξοδο από Θολό και μέσω Λέπραιου, Νέας Φιγάλειας, Δραγώγι, Σκληρού φτάνετε στην Ανδρίτσαινα, που είναι χτισμένη σε καταπράσινη πλαγιά, εντυπωσιάζοντας τον επισκέπτη με τα παλιά της πετρόχτιστα αρχοντικά, τις εκκλησιές της, την υποδομή (εστιατόρια – ψησταριές – ξενώνες), και φυσικά την πλατεία. Αν δεν θελήσετε άλλη παράκαμψη, ο πανέμορφος Κυπαρισσιακός κόλπος στο Ιόνιο Πέλαγος σας υποδέχεται φορώντας τα καλά του. 

Η Κυπαρισσία απλώνεται σε αμφιθεατρική τοποθεσία στους Δυτικούς πρόποδες του βουνού Ψυχρού ως την παραλία, και είναι μια όμορφη πόλη. Κατά την τουρκοκρατία την ενετοκρατία ακόμη και μέχρι την έκρηξη της επανάστασης ήταν από τις σπουδαιότερες πόλεις της Πελοποννήσου. Την περίοδο 1821 – 1828 πολιορκήθηκε πολλές φορές και κάηκε. Η ωραία θέση της μοιάζει με εξώστη που παρέχει σπάνια θέα στην κάτω πόλη και το πέλαγος που απλώνεται από κάτω. Με καλό καιρό το βλέμμα περιπλανιέται στο αχανές Ιόνιο ως πέρα στα μακρινά νησιά των Στροφάδων. Η Παλιά ή Άνω πόλη είναι σκαρφαλωμένη στο βυζαντινό κάστρο με εκπληκτική θέα προς την θάλασσα, και το λιμάνι της, που είναι το μόνο φυσικό στο μεγαλύτερο μέρος της ακτής του Ιονίου.

Πιο παλιά ξεχώριζε από την καινούργια πόλη, που τότε ήταν κάμπος με δεκάδες αμπελοκαλλιέργειες, με κάποια απόσταση που υπήρχε μεταξύ των οικισμών. Τώρα έχει ενωθεί πλέον και τα παλιά σπίτια είναι κρυμμένα στα σοκάκια. Έχει χαρακτηρισθεί ‘’ιστορικός διατηρητέος τόπος’’ επειδή παρουσιάζει μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και δείχνει ξεκάθαρα την οικιστική συνέχεια της Κυπαρισσίας. Η Άνω πόλη, με την προϊστορική ακρόπολη, τα καλοδιατηρημένα καλντερίμια και τα παλιά σπίτια, είναι μόλις 2 χλμ απόσταση από την παραλία. 

Το Βυζαντινό κάστρο είναι κτισμένο πάνω στην προϊστορική ακρόπολη της Κυπαρισσίας. Τα μεσαιωνικά και βυζαντινά χρόνια μεταμορφώθηκε σε κάστρο – ορμητήριο, για απλούς ανθρώπους αλλά και πρίγκιπες, με σημαντική παρουσία στα Ορλωφικά το 1770. Αντιστάθηκε στους κατακτητές της δύσης με πολλές τρομερές, μυθικές μάχες και παραδόθηκε σε όλους του κατακτητές. Στην Κυπαρισσία γεννήθηκε ο αγωνιστής και μέλος της Φιλικής Εταιρείας Αμβρόσιος Φραντζής. 

Η Κυπαρισσία, μαζί με τα Φιλιατρά, τους Γαργαλιάνους, και την Μαραθούπολη που είναι πάνω στην διαδρομή σας ήταν από τα μέρη της Πελοποννήσου που σχεδόν καταστράφηκαν από τον σεισμό του 1886, μαζί και με άλλες βέβαια πόλεις, και χωριά. Οι εκκλήσεις για βοήθεια που απεύθυναν οι εδώ πρόξενοι – κυρίως ο Γερμανός λόγω των συγγενικών σχέσεων των δύο βασιλείων - προς τα κράτη τους, και προς τα κράτη που είχαν εμπορικές συναλλαγές τότε οι Πελοποννήσιοι είχαν απήχηση, αλλά όχι την αναμενόμενη. Ήταν τέτοια η καταστροφή που έγινε στον τόπο που μόνο οι υλικές ζημιές (γκρεμισμένα σπίτια, αποθήκες κ.λ.π.) υπολογίστηκαν σε τρία εκατομμύρια λίρες Αγγλίας, ποσό μυθικό εκείνη την εποχή. Ο γενικός έρανος δεν ήταν εφικτό να μαζέψει αυτό το ποσό και έτσι, ακόμη μια φορά οι κάτοικοι για χρόνια αγωνίστηκαν να επανακάμψουν και τα κατάφεραν χάρη στο πείσμα και την εντατική καλλιέργεια ελιάς, σταφίδας, και αμπελιών.  

Οι εναλλαγές των τοπίων στις προτεινόμενες διαδρομές έως την Κυπαρισσία και η ίδια η πόλη, δίνουν στην πορεία σας γοητευτικές διαστάσεις. Κάντε δώρο στον εαυτό σας και την συντροφιά σας ένα δείπνο στις ψαροταβέρνες στον παραλιακό δρόμο της, και το βράδυ ανεβείτε στο αναψυκτήριο στο κάστρο. Αφεθείτε στην μαγεία της βραδιάς με το βλέμμα στη φωτεινή νέα πόλη και τη θάλασσα του Ιονίου. 

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ιδέα & υλοποίηση μορφής: Άγγελος Σινάνης

ΔΙΑΜΟΝΗ: Υπάρχουν πολλές ξενοδοχειακές μονάδες στην Ζαχάρω 0625 ‘’Διεθνές’’ 31208, ‘’Νέστωρ’’ 31206, στον Καϊάφα 0625 ‘’Τζένη’’ 32234, ‘’Kaiafas Lake’’ 32954, και στην Κυπαρισσία 0761 ‘’Κανελάκης’’ 24464, Κυπαρισσία 24492, ‘’Τσολαρίδης’’ 22145, ‘’Απόλλων’’ 24411.

ΚΑΜΠΙΝΓΚ: Κυπαρισσία 0761 24519, 01 6390732, Ζαχάρω 0625 61345. Σε ανάγκη στα ερημοκλήσια στο προαύλιο, και σε όποια ωραία τοποθεσία επιλέξετε. Μην αφήσετε σκουπίδια.

ΦΑΓΗΤΟ: Ψαροταβέρνες στην παραλία για κακαβιά και χταποδάκι, Ψησταριές για σούβλες. Ωραίο ζυμωτό ψωμί, με λαδορίγανη, και ‘’καγιανά’’ ομελέτα με φρέσκια ντομάτα από τον κήπο, σε πολλούς συνδυασμούς.  Ακόμα αρνί και κατσίκι στην κατσαρόλα.

ΑΧΡΕΙΑΣΤΑ: Δήμος Κυπαρισσίας 0761 22210, Ζαχάρως: 0625 31277, Ολυμπίας 0624 23173, Α΄ Βοήθειες: Κυπαρισσία 0761 22321, Ζαχάρω 0625 32222, Ολυμπία 0624 22222, Αστυνομία: 0761 22039, 500, 23231, Συνεργεία – Βουλκανιζατέρ στον Πύργο (0621): Βαγγελάτος Ιωάννης, Πατρών 40,  28154, Ηλιόπουλος Αθανάσιος, Νέα Ε.Ο. Πύργου - Ολυμπίας, 32088, Κοντοβουνίσιος Χαράλαμπος, Πατρών 72, 31225, Κουρουκλής Παναγιώτης, Σπάπ 3, 27103, Νεοφώτιστου Άφοι, Θεμιστοκλέους 12, 27508, Σπυρόπουλοι Άφοι Χ. & Σ. Ζαχάρω 0625 32907, Κερερέ Αφοί Ο.Ε. / Ε.Ο Πύργου - Κυπαρισσίας & Χριστιανουπόλεως, Κυπαρισσία, 0725 22275.

ΧΡΗΣΙΜΑ: Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας 0624 22529, 22742, Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων 0624 22544.

ΒΕΝΖΙΝΑΔΙΚΑ: Όλες οι εταιρείες σε όλες τις μεγάλες πόλεις, δεν θα αντιμετωπίσετε κανένα πρόβλημα με super ή αμόλυβδη εκτός του κόστους, τουλάχιστον 20 δρχ ανά λίτρο ακριβότερο.

ΧΑΡΤΕΣ: Όλες οι Νομαρχίες της Πελοποννήσου έχουν εκδώσει τουριστικούς χάρτες που διανέμονται δωρεάν, και περιλαμβάνουν όλους τους ιστορικούς χώρους, μνημεία, κάστρα, σπήλαια, πεζοπορικές ή άλλες διαδρομές. Επίσης οι Freytag & Berndt σε κλίμακα 1: 300.000 όλη η Πελοπόννησος & Πελοπόννησος - Κόρινθος : σε κλίμακα 1 : 250.000, ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΗΣ: Ακαδημίας 84, Αθήνα 01 3837439.Εξαιρετική αλλά σπάνια η έκδοση της ADAC, Πελοπόννησος σε κλίμακα 1 : 250.000. 

ΒΙΒΛΙΑ: ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ: Ε. Καρποδίνη - Δημητριάδη. Στην έκδοση περιλαμβάνετε χάρτης της Πελοποννήσου, όλα τα μουσεία και οι Αρχαιολογικοί χώροι με πανέμορφη φωτογράφηση.

ΛΕΣΧΕΣ ΜΟΤΟΣΥΚΛΕΤΑΣ: ΜΟΤΟ.ΛΕ.Α (Μοτοσυκλετιστική Λέσχη Αμαλιάδας), Ιπποκράτους 16, Αμαλιάδα Τηλ 0622 26154, Fax: 23495, 0944974509. ΜΟΤΟ.ΛΕ.Π. (Μοτοσυκλετιστική Λέσχη Πύργου), Θεμιστοκλέους 8, Πύργος, Τηλ 0621 27552, Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. . Πληροφορίες για το ταξίδι σας, όλο το χρόνο, βρίσκετε στους ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΕΡΙΗΓΗΤΕΣ, Σύλλογος Μοτοσικλετιστών, Ελάτη Τρικάλων τ.κ. 42032  Πύλη, Τηλ - Fax: 0434 71826.

Περισσότερες Πληροφορίες για την ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ αντλήστε από την Ενδεικτική Αρθρογραφία – Βιβλιογραφία: 

• Ελληνική Φύση / Τόμος ΚΕ’ / Καθημερινή
• Πύλος – Ναυαρίνο / Τόμος ΙΒ’ Πελοπόννησος / Καθημερινή
• Έντυπα Περιφέρειας Πελοποννήσου / Εκδόσεις Καλοφωλιά 1999
• Πύλος – Ναυαρίνο / ένθετο 7 ημέρες / Εφημ. Καθημερινή 2/10/1994
• Το ανάκτορο του Νέστορος /  Γεωργίου Σ. Κορρέ / Τόμος ΙΒ’ Πελοπόννησος / Καθημερινή